MEBYA-DER Diyarbakır Şube Başkanı Dengiz, bölgedeki toplam 337 kimsesiz ve ismi belli olmayan mezar olduğunu açıkladı. Sadece Kulp'ta 50 ile 70 arasında cenazenin gömüldüğü belirtildi.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş başkanlığında gerçekleştirilen toplantının ikinci oturumunda, MEBYA-DER Diyarbakır Şube Başkanı Ramazan Dengiz, Diyarbakır bölgesinde toplam 337 kimsesiz ve ismi belli olmayan mezar olduğunu belirtti. Dengiz, "Sadece Kulp'ta 50 ile 70 arasında cenaze gömüldü. Ne isimleri belli ne de aileleri. Lice, Silvan, Bismil ve Ergani'de de böyle mezarlar var. Bunlara çözüm bulunmalı. Aileler bu acıları yaşarken, aynı zamanda 'biz acı çektik ama başkalarının acı çekmesini istemiyoruz' diye düşünüyorlar" dedi.
Meclis toplantısında konuşan Dengiz, Diyarbakır'da bulunan toplam 337 mezarın kimliği belirsiz ve ailesiz olduğunu belirterek, bu duruma çözüm bulunması gerektiğine işaret etti. Ayrıca ailelerin, cenazelerin teslimi ve defin süreçlerinde yaşanan sıkıntılara dikkat çekti. Kimsesizler için ortak DNA bankası kurulması, toplu definlerin açılması ve ailelerin tespit edilmesi gibi önerilerde bulundu. Dengiz, bölgedeki mezarlıkların hukuki statüye kavuşturulması ve hakların korunması için çeşitli önerilerde bulundu.
Batman Şube Başkanı Nezahat Toprak Hasan, yaşadığı korku ve kayıplarını anlatarak, devletin yaklaşımının değişmesine olan umudunu dile getirdi. Hasan, kayıp yakınlarının çocuk yaşta yaşadıklarını ve devlet yetkililerinden duydukları sözlerin kendilerinde derin izler bıraktığını ifade etti. Hasan, "Üzülerek belirtmek gerekir ki, Türk coğrafyasında biz kayıp yakınları olarak cenazelerimize ulaşamıyoruz, bırakın defin ve taziye süreçlerini" dedi. Ayrıca, barışın sağlanması için belirli adımlar atılması gerektiğine vurgu yaptı. Hasan, 'Barış tahakkümle sağlanamaz, bir tarafın kaybına 'şehit' derken diğer tarafın kaybına 'leş' denilerek barış olmaz' şeklinde konuştu. Ayrıca, Abdullah Öcalan ile görüşülmesi gerektiğine inandıklarını belirtti. Hasan, komisyonun yetersiz olduğunu ve samimi adımlar atılması gerektiğini vurguladı.
Ramazan Dengiz ise, kayıp ailelerinin cenazelerine ulaşırken yaşadığı sorunları anlattı. Diyarbakır'da 337 mezarın olduğunu ve bunların hukuki statüye kavuşması gerektiğini belirtti. Ayrıca, kimliği belirsiz definlerin sayısını azaltmak amacıyla DNA bankası kurulmasını önerdi. Dengiz, çatışmalarda ölenlerin ailelerinin mağduriyetlerini dile getirerek, tazminat davalarının düşürülmesi ve kayıplar hakkında yasal düzenlemeler yapılmasını talep etti. Ayrıca, kimsesizlerin isimlendirilmesi ve hukuki statüye kavuşturulması gerektiğine işaret etti. Dengiz, düşmanlaştırıcı dilin terk edilmesini ve her kesimin hassasiyetlerinin dikkate alınmasını önerdi. Son olarak, barış ve demokratik toplum arayışlarının desteklenmesi gerektiği vurgusunu yaptı.
