Ömer Fethi Gürer: "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamalarıyla TARSİM'in Komisyon'a sunduğu veriler arasında rakamsal farklılıklar var"

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2025 yılında çiftçilerin zirai don ve kuraklık nedeniyle zor bir dönem yaşadığını ifade etti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarıyla TARSİM'in Komisyon'a sunduğu veriler arasında rakamsal farklılıkların olduğunu belirten Gürer, "TARSİM tarafından don hasarıyla ilgili çiftçi sayısı 89 bin 713 olarak bildirilirken, Sayın Cumhurbaşkanı bunu 50 bin 300 olarak açıkladı. Bu durumda bölgede don hasarı sonucu tespit edilen çiftçi sayısından 39 bin civarında fark var. Bu fark ya yapılan tespitlerde yüzde 20'nin üzerinde hasar olmadığı için destek alamayanlar ya da rakamsal bir sorun olmasından kaynaklanıyor olabilir. Ayrıca don hasarıyla ilgili TARSİM'in Komisyon'a raporunda ortaya çıkan zarar 21 milyar 600 milyon iken, Cumhurbaşkanlığı bu rakamı 23 milyar olarak duyurdu." şeklinde konuştu.

Gürer, TBMM'de yaptığı açıklamada 2025 yılındaki tarım afetlerine dikkat çekti ve zirai don ile kuraklığın üreticilere büyük zarar verdiğini belirtti. "Nisan ayında 65 ilde meydana gelen zirai don, 34 ilde ciddi etkiler yaratırken, insanlar açısından ölümcül olmasa da büyük bir mağduriyet oluşturdu. Bu süreçte zararların karşılanması amacıyla çalışmalar yürütüldü. Ziraî Don Meclis Araştırma Komisyonu kuruldu ve ben de üyeyim. Birçok ilde yerinde tespitler yaptık ve TARSİM'e kayıtlı çiftçilerin zararlarının hemen karşılanması gerektiğine vurgu yaptık. Ancak bu zararlar karşılanmadan sürecin ilerlemesi gecikti. Zirai donla ilgili ödenen tutar yaklaşık 7 milyar lira olurken, Kasım ayı sonuna kadar toplamda 16 milyar liranın ödenmesi planlanıyor." dedi.

Gürer, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın 13 Eylül'de açıkladığı ve zararların karşılanacağı il ve ürünleri hatırlattı. "ÇKS'li çiftçilere ve TARSİM sigortası bulunanlara destek sağlanacak ürünler; Antep fıstığı, armut, ayva, badem, ceviz, elma, erik, fındık, kayısı, kiraz, limon, mandalina, portakal, şeftali, nektarin, üzüm, vişne gibi ürünler. Bazı tespit edilen ürünler, örneğin Trabzon hurması veya cennet hurması da zarar görmüştü. 65 ilde 470 bin çiftçi bu afetlerden etkilenmiş olsa da, ÇKS'li olmayan çiftçilerin durumu belirsizliğini koruyor ve henüz destek açıklaması yapılmadı. Türkiye'de yaklaşık 2 milyon 800 bin çiftçi ÇKS'ye kayıtlı olsa da, bu sayı zamanla 2 milyon 300 bine düşebiliyor. Alan çalışması ve bölge gezilerinde, küçük işletmelerin de zarar gördüğü ve destek talep ettiği görüldü. Gürer, çiftçilerin zararlarının karşılanması için yeni kararlar alınmasını ve ödemelerin hızlandırılmasını talep etti. "Özellikle kayısı ve kiraz gibi ürünlerde, dondan dolayı bu yıl da ürün alınamayabilir çünkü donun etkisi sadece ürün değil, ağaçlara da zarar verdi. Ayrıca destek ihtiyaçları tarım işçileri, esnaf ve diğer sektörleri de etkiliyor. Krediler ve finansal destek sağlanmadı."

Gürer, ayrıca TARSİM verileriyle Cumhurbaşkanlığı açıklamalarında tutarsızlık olduğunu hatırlattı. "TARSİM, don hasarını 89 bin 713 çiftçi olarak kaydetmişken, Cumhurbaşkanı bunu 50 bin 300 olarak açıkladı. Bu fark, hasar tespitlerindeki yüzde 20'nin üzerinde hasar olmadığını gösteren durumlara mı işaret ediyor, yoksa başka bir sorun mu var?" dedi. "TARSİM raporunda toplam zarar 21 milyar 600 milyon iken, Cumhurbaşkanlığı bu rakamı 23 milyar olarak belirtti. Ayrıca, şu ana kadar ödenen tutar ise 7 milyar civarında ve Kasım ayı sonuna kadar 16 milyar liranın ödenmesi planlanıyor. Toplam sigortalı alan 1,4 milyon dekar iken, hasarlı alan 841 bin dekar ve poliçe sayısı 184 bin 309. Hasarlı poliçe sayısı ise 114 bin 118. Sigorta primleri toplam 7 milyar lirayı buluyor. Bu tutar ve farklılıklar önemli ve ödemelerin bir an önce yapılması gerekiyor. Çiftçiler, halen destek alamadıkları gibi, kredi borçları nedeniyle zor durumda. Neden bu kadar gecikti sorularının yanıtı bekleniyor." şeklinde devam etti.