Bir araştırma, 2050 yılında kanser vakalarının 30 milyonu aşabileceğini ve ölümlerinin 18 milyonu geçebileceğini ortaya koyuyor. 2023 verileri ise artış trendini gösteriyor.
Uluslararası bir araştırmacı ağı tarafından hazırlanan çalışma, 2050 yılına gelindiğinde küresel kanser hastası sayısının 30 milyonu aşabileceğini ve 18 milyondan fazla kişinin bu hastalık nedeniyle hayatını kaybedebileceğini belirtiyor. Dünya genelinde hastalıkların, kazaların ve risk faktörlerinin toplum sağlığı üzerindeki etkisini değerlendiren GBD (Küresel Hastalık Yükü) çalışması kapsamında kanserin gelişimi ve etkileri ele alındı.
Çalışmanın yayımlandığı The Lancet dergisinde, 2023 yılı verilerine göre, toplam 18,5 milyon yeni kanser vakası tespit edilirken, 10,4 milyon kişi de hastalık nedeniyle yaşamını yitirdi. En sık görülen kanser türü, 2,3 milyon teşhisle memedir, onu akciğer ve kolon kanserleri izliyor. En yüksek ölüm oranına sahip kanser ise 2 milyonun üzerinde ölüme neden olan akciğer kanseri olup, onu kolon ve mide kanserleri takip etti.
Araştırmacılar, 2024 ile 2050 arasında kansere yakalanma ve ölümlerinin kademeli olarak artması öngörüsünde bulunuyor. Risk faktörleri arasında hava kirliliği, radyasyon, iş ortamı kaynaklı riskler, obezite, yüksek kolesterol, hipertansiyon, sigara ve alkol kullanımı ile sağlıksız beslenme yer alıyor ve toplamda 44 faktörden oluşuyor.
Özellikle davranışsal risk faktörlerinin kanser artışında büyük rol oynadığı ve sigaranın 16 farklı kanser türüne, alkolün 10 türüne etkili olduğu kaydedildi. Ayrıca, sağlıksız beslenmenin altı kanser türüne sebep olabildiği bildirildi.
Çalışma, 2023'te 18,5 milyon olan toplam kanser hastası sayısının, 2050'de en az 22,9 milyon, en fazla 38,9 milyon olmak üzere ortalama 30,5 milyona yükselebileceğini öne sürüyor. Ölü sayısı ise 15,6 milyon ile 21,5 milyon arasında tahmin edilmekte ve ortalama 18,6 milyon olarak öngörülüyor. Düşük ve orta gelirli ülkelerde ölüm oranlarının yaklaşık %90 olacağı, yüksek gelirli ülkelerde ise %42 civarında kalacağı tahmin ediliyor.
Çocuklar ve gençlerde 2023 seviyesinde vaka görülmeye devam ederken, 40-69 yaş grubunda ve 70 yaş üzerindeki yetişkinlerde hastalık ve ölüm oranlarının artacağı öngörüsü bulunuyor. En çok vaka ve ölüme sebep olacak kanser türleri memem ve akciğer, en ölümcül olanlar ise akciğer ve kolon kanserleri olarak tahmin ediliyor.
Çalışma, sağlıklı yaşam alışkanlıklarını benimsemenin, çevresel ve mesleki riskleri minimize etmenin, erken teşhisin ve sağlık sistemlerinin güçlendirilmesinin, kanser riskini azaltmada anahtar rol oynayacağını vurguladı.
